Na vijf jaar oorlog, waarin veel Joodse Groningers waren weggevoerd en vermoord, verzetsstrijders gemarteld, gevangen genomen en gefusilleerd, bommen op de stad vielen en enorme schaarste heerste, verdedigde de Duitse bezetter in april 1945 de stad Groningen hardnekkig. De Canadese overmacht had drie dagen van bittere gevechten nodig om de tegenstand te breken. Artilleriebeschietingen en grote branden resulteerden in een deels verwoeste Grote Markt en vernielde straten en huizen. Maar Groningen was daarna vrij.
En tóch staat de Martini geeft aandacht aan de oorlog, maar vooral aan de bevrijding.
De expositie staat stil bij vele onderdelen van de oorlog en de bezetting in Stad en Ommeland. Verzet en collaboratie komen aan bod, net als de vervolging van de Joodse gemeenschap. Maar ook het leven van al die mensen die niet vervolgd werden, en het liefst hun gewone leven wilden voortzetten.
De blijdschap van de teruggewonnen vrijheid kwam tot uitdrukking in een groot aantal ‘Bevrijdingsrokken’ of ‘Nationale Feestrokken’. Overal in Nederland maakten vrouwen in de jaren na 1945 zulke rokken, naar een idee van verzetsstrijdster Mies Boissevain. Ook in Groningen was er veel enthousiasme. Na een oproep van het Groninger Museum bleek dat veel rokken bewaard zijn. Bijna veertig ervan zijn in de tentoonstelling te zien.
De Bevrijdingsrok in Groningen
Bij de expositie is het boek De Bevrijdingsrok in Groningen verschenen. Hierin wordt het achtergrondverhaal verteld van de bijzondere rokken die in 1945 in Nederland gemaakt werden om de bevrijding te vieren. Het boek bevat foto’s van ruim 60 rokken uit de provincie Groningen.
Het boek (€ 15) is alleen verkrijgbaar bij de volgende boekhandels in de stad Groningen:
Riemer Boekhandels
Nieuwe Ebbingestraat 1
9712 NB Groningen
Van der Velde Boekhandel (alleen vestiging Grote Markt)
Grote Markt 54-55
9712 HV Groningen
Boekhandel Godert Walter
Oude Ebbingestraat 53
9712 HC Groningen
Film
De film En tóch staat de Martini vertelt met citaten uit oorlogsdagboeken en brieven én met historisch beeldmateriaal uit oorlogstijd, het verhaal van oorlog en bevrijding in Groningen. In een tijdlijn krijgen de belangrijkste gebeurtenissen in deze periode een plek
Meer weten over de bevrijdingsrok? Luister naar de podcast 'In het Rijks'
In deze podcast van het Rijksmuseum luister je naar journalist en podcastmaker Mijke van Wijk en junior conservator geschiedenis Marion Anker. Zij bespreken de bevrijdingsrok met Annemie Boissevain, die vijf jaar oud was toen de oorlog eindigde en die op haar zesde haar rok droeg tijdens de Bevrijdingsfeesten in 1946.